İsrail Kurulmadan Önce Hangi Devlet Vardı?
İsrail'in modern devleti 1948 yılında kurulmuştur, ancak bu bölgede tarih boyunca çeşitli devletler ve egemenlikler bulunmuştur. İsrail'in topraklarında, antik çağlardan günümüze kadar birçok medeniyet yaşamış ve egemenlik kurmuştur. Peki, İsrail kurulmadan önce hangi devletler vardı?
Antik İsrail Krallığı
Antik İsrail Krallığı, tarih boyunca İsrail topraklarında var olan ilk devletlerden biridir. Yaklaşık MÖ 1000'den MÖ 586'ya kadar var olan bu krallık, İsrailoğulları'nın birleşik monarşik bir yönetim altında toplandığı bir dönemi temsil eder. İlk olarak Kral Saul, ardından Kral Davut ve oğlu Kral Süleyman dönemlerinde zirveye ulaşan bu krallık, tapınak ve İsrail'in başkenti olarak Kudüs'ü inşa etmiştir.
Asur ve Babil İmparatorlukları
Antik İsrail Krallığı'nın son dönemlerinde, Asur ve Babil İmparatorlukları, İsrail toprakları üzerinde egemenlik kurmuşlardır. Özellikle MÖ 8. ve 7. yüzyıllarda, Asur İmparatorluğu, İsrail Krallığı'nı işgal etmiş ve birçok Yahudi topluluğunu sürgüne göndermiştir. Ardından, MÖ 586'da Babil İmparatorluğu, Kudüs'ü ele geçirerek İkinci Tapınak'ı yıkmış ve Yahudi halkını sürgüne göndermiştir.
Pers İmparatorluğu
Babil İmparatorluğu'nun yıkılmasının ardından, Pers İmparatorluğu, İsrail topraklarına egemen olmuştur. Pers İmparatorluğu döneminde, birçok Yahudi sürgünden geri dönmüş ve Kudüs'teki Tapınak alanında yeniden ibadet etmeye başlamıştır. Pers İmparatorluğu, Yahudilere dini özgürlük sağlamış ve hatta Tapınak'ın yeniden inşasına yardım etmiştir.
Yunan Helenistik Dönemi
Pers İmparatorluğu'nun zayıflamasıyla birlikte, İsrail topraklarına Yunan Helenistik etkisi yayılmaya başlamıştır. Özellikle Büyük İskender'in Pers İmparatorluğu'nu fethetmesinin ardından, bu bölge Helenistik kültür ve etkilerle tanışmıştır. Ancak, bu dönemde Yahudi halkı, Helenistik zorlamalara direnmiş ve dini özgürlüklerini korumaya çalışmıştır.
Yahudi Bağımsızlığı: Makkabiler
Makkabiler dönemi, İsrail topraklarında bir Yahudi bağımsızlık hareketinin patlak verdiği bir dönemdir. MÖ 2. yüzyılda, Seleukos İmparatorluğu'nun Helenistik zulmüne karşı ayaklanan Makkabi hanedanı, bağımsız bir Yahudi krallığı kurmuş ve Tapınak'ı yeniden ibadete açmıştır. Bu dönem, Hanuka bayramı olarak kutlanan Yahudi direnişinin sembolik bir dönemidir.
Roma İmparatorluğu Dönemi
Makkabi bağımsızlığından sonra, Roma İmparatorluğu İsrail topraklarını ele geçirmiş ve bölgeyi eyaletlerine dahil etmiştir. Bu dönemde, Kudüs'teki Tapınak, Roma idaresine bağlı olarak yönetilmiş ve Yahudi halkı, Roma egemenliği altında yaşamıştır. Roma İmparatorluğu'nun Hristiyanlığı benimsemesiyle birlikte, bu bölge Hristiyanlık için önemli bir merkez haline gelmiştir.
Sonuç
İsrail'in modern devleti 1948'de kurulmuş olsa da, bölge tarih boyunca çeşitli devletlerin ve egemenliklerin hâkimiyeti altında kalmıştır. Antik İsrail Krallığı, Asur ve Babil İmparatorlukları, Pers İmparatorluğu, Yunan Helenistik dönemi, Makkabi bağımsızlığı ve Roma İmparatorluğu, İsrail toprakları üzerinde egemenlik kurmuş ve bölgenin tarihini şekillendirmiştir. Bu dönemler, İsrail'in modern tarihindeki köklerini oluşturan önemli dönüm noktalarını temsil eder.
İsrail'in modern devleti 1948 yılında kurulmuştur, ancak bu bölgede tarih boyunca çeşitli devletler ve egemenlikler bulunmuştur. İsrail'in topraklarında, antik çağlardan günümüze kadar birçok medeniyet yaşamış ve egemenlik kurmuştur. Peki, İsrail kurulmadan önce hangi devletler vardı?
Antik İsrail Krallığı
Antik İsrail Krallığı, tarih boyunca İsrail topraklarında var olan ilk devletlerden biridir. Yaklaşık MÖ 1000'den MÖ 586'ya kadar var olan bu krallık, İsrailoğulları'nın birleşik monarşik bir yönetim altında toplandığı bir dönemi temsil eder. İlk olarak Kral Saul, ardından Kral Davut ve oğlu Kral Süleyman dönemlerinde zirveye ulaşan bu krallık, tapınak ve İsrail'in başkenti olarak Kudüs'ü inşa etmiştir.
Asur ve Babil İmparatorlukları
Antik İsrail Krallığı'nın son dönemlerinde, Asur ve Babil İmparatorlukları, İsrail toprakları üzerinde egemenlik kurmuşlardır. Özellikle MÖ 8. ve 7. yüzyıllarda, Asur İmparatorluğu, İsrail Krallığı'nı işgal etmiş ve birçok Yahudi topluluğunu sürgüne göndermiştir. Ardından, MÖ 586'da Babil İmparatorluğu, Kudüs'ü ele geçirerek İkinci Tapınak'ı yıkmış ve Yahudi halkını sürgüne göndermiştir.
Pers İmparatorluğu
Babil İmparatorluğu'nun yıkılmasının ardından, Pers İmparatorluğu, İsrail topraklarına egemen olmuştur. Pers İmparatorluğu döneminde, birçok Yahudi sürgünden geri dönmüş ve Kudüs'teki Tapınak alanında yeniden ibadet etmeye başlamıştır. Pers İmparatorluğu, Yahudilere dini özgürlük sağlamış ve hatta Tapınak'ın yeniden inşasına yardım etmiştir.
Yunan Helenistik Dönemi
Pers İmparatorluğu'nun zayıflamasıyla birlikte, İsrail topraklarına Yunan Helenistik etkisi yayılmaya başlamıştır. Özellikle Büyük İskender'in Pers İmparatorluğu'nu fethetmesinin ardından, bu bölge Helenistik kültür ve etkilerle tanışmıştır. Ancak, bu dönemde Yahudi halkı, Helenistik zorlamalara direnmiş ve dini özgürlüklerini korumaya çalışmıştır.
Yahudi Bağımsızlığı: Makkabiler
Makkabiler dönemi, İsrail topraklarında bir Yahudi bağımsızlık hareketinin patlak verdiği bir dönemdir. MÖ 2. yüzyılda, Seleukos İmparatorluğu'nun Helenistik zulmüne karşı ayaklanan Makkabi hanedanı, bağımsız bir Yahudi krallığı kurmuş ve Tapınak'ı yeniden ibadete açmıştır. Bu dönem, Hanuka bayramı olarak kutlanan Yahudi direnişinin sembolik bir dönemidir.
Roma İmparatorluğu Dönemi
Makkabi bağımsızlığından sonra, Roma İmparatorluğu İsrail topraklarını ele geçirmiş ve bölgeyi eyaletlerine dahil etmiştir. Bu dönemde, Kudüs'teki Tapınak, Roma idaresine bağlı olarak yönetilmiş ve Yahudi halkı, Roma egemenliği altında yaşamıştır. Roma İmparatorluğu'nun Hristiyanlığı benimsemesiyle birlikte, bu bölge Hristiyanlık için önemli bir merkez haline gelmiştir.
Sonuç
İsrail'in modern devleti 1948'de kurulmuş olsa da, bölge tarih boyunca çeşitli devletlerin ve egemenliklerin hâkimiyeti altında kalmıştır. Antik İsrail Krallığı, Asur ve Babil İmparatorlukları, Pers İmparatorluğu, Yunan Helenistik dönemi, Makkabi bağımsızlığı ve Roma İmparatorluğu, İsrail toprakları üzerinde egemenlik kurmuş ve bölgenin tarihini şekillendirmiştir. Bu dönemler, İsrail'in modern tarihindeki köklerini oluşturan önemli dönüm noktalarını temsil eder.
